Her Türk vatandaşı, bu maddeye istinaden çalışmak üzere kamu kurumlarına müracaat hakkına sahiptir.

İdare ise, kamu hizmetinde çalıştırmak için, anayasadan, kanunlardan almış olduğu yetkiye dayanarak çıkarmış olduğu yönetmeliklerde belirtilen kriterlere uygun şartları taşıyan kişileri müracaat edenlerden seçme hakkına sahiptir.

Kişiler, idarenin belirlemiş olduğu şartları taşıdığını sınavla, mülakatla, sağlık raporuyla belgeleyerek yeni bir statüye geçerler. Kişi, yeni bir statüye geçtikten sonra kazanılmış bir hakkın sahibi olur. Ve kişinin kazanmış olduğu haklar, Anayasanın “Kazanılmış Haklar” ilkesi doğrultusunda koruma altındadır.

Anayasanın “XV. Temel hak ve hürriyetlerin korunması” başlığı altında yer alan 40’ıncı maddesi hakları şu şekilde günceye alır: MADDE 40- Anayasa ile tanınmış hak ve hürriyetleri ihlâl edilen herkes, yetkili makama geciktirilmeden başvurma imkânının sağlanmasını isteme hakkına sahiptir.

Hakkın elde edildiği andaki yürürlükte bulunan kurallara/kriterlere uygun şartları gerçekleştirerek hak sahibi olmuş kişinin elde ettiği statüye yönelik olarak daha sonra idarece yapılacak değişiklikler, elde edilmiş, hak olmuş olan statüyü olumsuz yönde etkilememelidir. Etkilenmesi halinde ise, anayasanın ilgili maddesine göre kişilerin hakkını arama yolunu seçmek durumunda kalacağı açıktır.

***

Sınavlar, mülakatlar ve sağlık kurulu raporu alarak askeri öğrenci olmuş olan öğrencilere, Sağlık Yönetmeliğinde sonradan yapılan değişiklik nedeniyle askeri öğrencilerin yeniden sağlık raporu alması amacıyla Asker Hastanelerine sevk edildiği, toplamda iki yüz yedi Astsubay Meslek Yüksek Okulu öğrencisinin astsubay olarak mezun edilemeyeceğinin, bir öğrenci velimiz tarafından ileti adresime gönderilmesi üzerine konuyu ele alma gereği duydum.

İletilene göre, müracaat esnasında yürürlükte bulunan yönetmeliğe göre askeri öğrenci olma hakkını kazanmış, değişik sınıflardaki öğrencilere, yönetmelikte sonradan yapılan değişiklik gereğince: 42 D 10 numaralı rapor ile “ Komondo olamaz”, 16 D 1 numaralı raporu ile “Kronik uyum bozukluğu” teşhisleri konulduğu ve muvazzaflığa geçişlerinin engellenmekte olduğu, 42 A 8 ve 46 A 1 numaralı rapor alanların ise muvazzaflığa geçiş yapabilecekleri belirtilmekte.

Sivil bir vatandaşken, müracaat esnasında yürürlükte bulunan mevzuata uygun şartları taşıyıp, muvazzaf subay, astsubay olmak üzere askeri öğrenci olmuş olan kişilerin  “hukuka uygun olarak elde etmiş oldukları meşru hakları”nın korunması gerektiği; yönetmelikte sonradan yapılan değişikliğin, mevcut öğrencilere uygulanmasının Anayasanın “Kazanılmış Haklar İlkesi”ne aykırılık teşkil ettiği, açıktır.

İdareler, her şeyden önce, kamuoyunda olumlu izlenimler meydana getirmelidir.

Yasalar çerçevesinde olarak seçim kriterlerini belirleme hakkına sahip olan idareler, idare mevzuatlarında sonradan meydana getirecekleri değişiklikleri, hak kazanmış olanlara değil, yeni haklar elde etmek isteyenlere uygulayabilir. Hak kazanmış kişileri, sonradan yapılan idari değişikliklerle olumsuz etkileme durumunun, idarenin kamuoyundaki konumunu da olumsuz etkileyebileceği idarece göz ardı edilmemelidir.

Köşe yazısı bağlantısı

Yorumlar