Lise, iki-üç yıllık yüksek okul seviyesinde eğitim görerek subay olmuş, Türkiye Cumhuriyeti Devleti Vatandaşları hiçbir ek öğrenim görmeden dört yıllık fakülte mezunu seviyesinde 8’inci derecenin 1’inci kademesinden kanunla, kararnameyle özlük haklarına, hiçbir mücadele vermeden kavuşturulurken, adeta haklar ikram edilirken; assubayın kılıç istihkakı elinden alınmışken, kırklı yıllarda mezun olmuş subaylara kılıçlarının teslimi için günümüzde süre uzatımları dâhil birkaç kez kanun, kararname çıkartılırken; assubaylar, uzman erbaşlar ve yedek subaylar öğrenimlerinin gerektirdiği başlangıç derecelerinden muaf tutulmaya halen devam edilmek isteniyor.

Değişmesi beklenen TSK Personel Kanun Taslağı daha dün elimize ulaştı.

Taslak incelendiğinde, öğrenimi hiçe sayan, rütbeyi esas alan, devlet, millet imkânlarını statülere yanlı dağıtan, kıdemli başçavuşu kimi yerde yarbay rütbesiyle, kimi yerde binbaşı altında değerlendirerek kıdemli başçavuşları bir yere oturtamayan, eskisine göre altı yıl geç terfi eden başçavuşa tazminatlarda yer vermeyen, assubayın öğrenimi gereği 9’uncu derecenin 2’nci kademesinden göreve başlatılması gereken ve genelkurmayca 28 Mayıs 2012’de açıklanmış olan bu durum her nedense kanun teklifinde 9/1 olarak yer aldırtılmış olarak, bir kanun teklifi hazırlanmış. Kısacası, assubayların beklediği değişiklikler, teklifte göz ardı edilmiş, görünüyor.

Kanun teklifinden ilgili hususları, kısa yorumlarımla aşağıda sunuyorum.

***

Maddi hususları düzenleyen gösterge tablolarına ilişkin 77’nci maddede yer alan teklif şöyle:

Gösterge ve Ek Gösterge Tabloları Madde 77 –

(1) Aylıklar; fiili kadrolara, öğrenim, statü, rütbe, kıdem, kademe ve hizmet yıllarına göre saptanır. (926/137)

(2) Derece ve kademe ilerlemeleri ile aylıkların hesaplanmasında EK I sayılı Cetvelde yer alan gösterge tablosu ile;

a) Subaylar için I sayılı ek gösterge cetvelinde,

b) Astsubaylar için II sayılı ek gösterge cetvelinde,

c) Uzman erbaşlar için III sayılı ek gösterge cetvelinde

ç) Askeri hâkimler için IV sayılı ek gösterge cetvelinde, rütbe ve derecelere göre belirlenen ek gösterge rakamları dikkate alınır. Ancak, Askeri hâkim ve savcılar için IV sayılı ek gösterge cetvelinde veya özel kanunlar gereğince saptanan ek gösterge rakamları I sayılı cetvelde eşidi rütbeleri itibarıyla saptanan ek gösterge rakamlarından farklı ise, kendilerine fazla olan ek gösterge rakamları uygulanır.

d) Bu Kanuna tabi olup Profesör ve Doçent unvanına sahip olanlardan öğretim görevlisi olarak usulüne uygun bir şekilde akademik kariyerini kullanabilecekleri yerlere atananlara; rütbelerine göre belirlenen ek gösterge rakamları ile 2914 sayılı Yükseköğretim Personel Kanununa tabi emsali akademik personel için akademik kadro unvanları itibarıyla belirlenen ek gösterge rakamlarından yüksek olanı ödenir.

(3) Personelin öğrenim durumlarına göre göreve giriş derece ve kademeleri aşağıda gösterilmiştir.

a) Harp Okullarından veya Harp Okulları öğrenim süresine eşit süreli fakülte ve yüksek okullardan mezun olarak teğmen naspedilenler 8’inci derecenin 1’inci kademesinden,

b) Hazırlık sınıfları hariç olmak üzere, Harp Okulu öğrenim süresinden; bir yıl fazla süreli fakülte ve yüksekokullardan mezun olarak teğmen naspedilenler 8’inci derecenin 2’nci; iki yıl fazla süreli fakülte ve yüksekokullardan mezun olarak teğmen naspedilenler 8’inci derecenin 3’üncü kademesinden,

c) Asteğmenler, 9’uncu derecenin 1’inci kademesinden,

ç) Astsubaylardan, hazırlık sınıfları hariç olmak üzere bitirdikleri fakülte, yüksek okul veya meslek yüksek okulların öğrenim süresi; iki yıl olanlar 9’uncu derecenin 1’inci kademesinden, üç yıl olanlar 9’uncu derecenin 2’nci kademesinden, dört yıl ve daha fazla olanlar 9’uncu derecenin 3’üncü kademesinden, (*)

d) Yukarıdaki bentler dışında kalan personelden, hazırlık sınıfları hariç olmak üzere bitirdikleri fakülte, yüksek okul veya meslek yüksek okulların öğrenim süresi; iki yıl olanlar 10’uncu derecenin 2’nci kademesinden, üç yıl olanlar 10’uncu derecenin 3’üncü kademesinden, dört yıl ve daha fazla olanlar 9’uncu derecenin 1’inci kademesinden,

e) Lise ve dengi okul bitirenler 10’uncu derecenin 1’inci kademesinden,

f) İlk, orta ve dengi okulları bitirenler 11’inci derecenin 1’inci kademesinden göreve başlarlar.

(4) Subay, astsubay ve uzman erbaş öğrenim durumlarına göre EK-1 sayılı cetvelde yükselebilecekleri en son derece ve kademeleri aşağıda gösterilmiştir.

a) İki yıl ve daha fazla süreli yüksek öğrenimi bitirenler en üst derecenin son kademesine kadar,

b) Lise ve dengi okulları bitirenler ikinci derecenin son kademesine kadar,

c) Ortaokul ve dengi okulları bitirenler üçüncü derecenin son kademesine kadar,

ç) İlkokul ve dengi okulları bitirenler dördüncü derecenin son kademesine kadar ilerleyebilirler.

(5) Personel göreve başladıktan sonra, göreve başladıkları öğrenim seviyesinden daha üst seviye öğrenim görenlerin üst derece ve kademelere intibakları, personelin fakülte, yüksekokul, meslek yüksekokulu veya liseyi bitirdiğine dair diploma veya geçici mezuniyet belgesi ile başvurduğu tarihten geçerli olmak üzere yukarıda belirlenmiş olan göreve başlama derece ve kademesine uygun olarak yapılır. Bu şekilde yapılacak intibaklarda aynı seviyedeki birden fazla öğrenimler dikkate alınmaz.

(6) Göreve başlamadan önce veya görev esnasında; yüksek lisans (master) öğrenimi yapanlara müracaat tarihinden geçerli olarak bir kademe verilir. Bu şekilde kademe ilerlemesi yapılan personelin, kademe ilerlemesine esas olan yüksek lisans öğrenim kıdemini almaya hak kazanması durumunda yeniden kademe ilerlemesi yapılmaz. Birden fazla yüksek lisans öğrenimi dikkate alınmaz.

(7) Göreve başlamadan önce veya görev esnasında; doktora yapanlardan; daha önce yüksek lisans nedeniyle kademe almamış olanlara müracaat tarihinden geçerli olarak iki kademe, daha önce yüksek lisans nedeniyle kademe almış olanlara müracaat tarihinden geçerli olarak bir kademe verilir. Bu şekilde kademe ilerlemesi yapılan personelin, kademe ilerlemesine esas olan doktora öğrenim kıdemini almaya hak kazanması durumunda yeniden kademe ilerlemesi yapılmaz. Birden fazla doktora öğrenimi dikkate alınmaz.

(8) Durumları 6 ve 7’nci fıkra hükümlerine uyanlara, yüksek lisans (master) ve doktora öğreniminden dolayı verilecek kademe sayısı ikiden fazla olamaz.

(9) Muhtelif sebeplerle nasıp tarihleri lehlerine düzeltilenler ile kıdem alanların ve üstün başarı nedeniyle bir üst rütbeye terfi edenlerin derece yükselmesinde dikkate alınmak üzere kademe ilerlemeleri ile yeni nasıp tarihleri esas alınarak EK I sayılı cetvele göre intibakları yapılır.

(10) Son sekiz yılda almış olduğu muteber sicil notlarının ortalaması sicil tam notunun %90 ve üzeri olanlara, derece yükselmesinde dikkate alınmak üzere bir kademe verilir.

(11) Sürekli görevle atananlardan kalkınmada birinci derecede öncelikli yörelerde bulunanlara, bu yörelerde fiilen çalışmak suretiyle geçirilen her iki yıl için bir kademe ilerlemesi daha verilir. Yıllık izinde geçirilen süreler fiilen çalışılmış sayılır. İki yıldan az süreler dikkate alınmaz.

“(*): 28 Mayıs 2012 tarihli Genelkurmay Bilgilendirme Notu’nda, 23 Ocak 2012 tarihinde MSB’ye gönderilmiş olduğu belirtilen teklifte şöyle yazılmış:

Md.5/a: Subay, astsubay, uzman jandarma ve uzman erbaşların öğrenim durumlarına göre göreve giriş derece ve kademeleri yeniden düzenlenerek, 4 yıllık fakülte ve yüksek okul mezunu olanların 8/1’inden, 2 yıllık fakülte ve yüksek okullardan mezun olanların 9/2’sinden, lise ve dengi okul mezunlarının 10/1’inden göreve başlamalarının sağlanmasının, 13 Şubat 2012’de Başbakanlığa teklif edildiği açıklanmış. Ancak Kanun Teklifi 77/3/ç’de ise başlangıç derecesi her nedense 9/1 olarak teklif edilmiş!”

EK-I SAYILI CETVEL

AYLIK GÖSTERGE TABLOSU

 I SAYILI EK GÖSTERGE CETVELİ (SUBAYLAR İÇİN)

“Kıdemli başçavuş binbaşı seviyesinde tutulmuş.”

II SAYILI EK GÖSTERGE CETVELİ (ASTSUBAYLAR İÇİN)

III SAYILI EK GÖSTERGE CETVELİ (UZMAN ERBAŞLAR İÇİN)

EK III SAYILI KITA TAZMİNATI CETVELİ

“Kıdemli başçavuş, burada yarbay seviyesinde kabul edilmiş.”

Rütbe Bekleme süreleri: Barış zamanına ait normal bekleme süreleri

Madde 53 – (1)

Subayların normal bekleme süreleri aşağıda gösterilmiştir.

Astsubayların normal bekleme süreleri aşağıda gösterilmiştir: (926/78)

"(*) Bu rütbelerde bekleme süresi 5.2.2009 tarih ve 5837 sayılı Kanun ile 3 yıldan 6 yıla çıkartılmıştır. Ancak, diğer rütbelerde süre kısaltmasına da gidilmemiştir. Yani, eskinin kıdemli başçavuşu, şimdinin başçavuşu olmuş durumda. Meslek yüksek okulu mezunu olarak göreve başlayan assubay çavuş rütbesinde bekleme süresinin 2 yıla indirilmesi, 9/2'den başlangıç derecesinin uygulanması uygun olanıdır." 

EK IV SAYILI MAKAM TAZMİNATI CETVELİ

“Tazminat almak için yalnızca kıdemli başçavuş gösterilmiş.

Başçavuşlar nerede?

Ek-lll sayılı Kıta Tazminat Cetvelinde yarbay ile aynı olan kıdemli başçavuşun %30 oranı burada niçin binbaşının altına indirilmiş?”

TSK Hizmet Tazminatı

Madde 98 – (1) Türk Silahlı Kuvvetleri kadrolarında

bulunan personelden; (926/Ek Madde 17) Uçuş, Paraşüt, Denizaltı, Dalgıç ve Kurbağa Adam Hizmetleri Tazminat Kanunu uyarınca aylık tazminat alanlar, hakim ödeneği alanlar

ve Yurtdışına sürekli görevle gönderilenler hariç olmak üzere; Türk Silahlı Kuvvetleri kadrolarında bulunan ve aşağıda rütbeleri belirtilen personele hizalarında gösterilen oranların, Orgeneral aylığının (ek gösterge dahil) brüt tutarı ile çarpımı sonucu bulunan miktarda Hizmet Tazminatı ödenir.

Tabur, Bölük Komutanlığı ve Gemi Tazminatı

Madde 99 – (1) Bu Kanunun 44’üncü maddesi gereğince, Alay Komutanlığı, İl Jandarma Komutanlığı, Tabur Komutanlığı ve Bölük Komutanlığı, Takım/Karakol Komutanlığı, Bölük/Birlik/Batarya Astsubayı görevleri ile bu görevlerin Genelkurmay Başkanlığınca belirlenecek eşidi görev yerlerine asaleten veya boş kadrolara asaleten vekil olarak atamaları yapılan subay ve astsubaylara, Orgeneral aylığının (ek gösterge dahil) brüt tutarının, 926/Ek madde 17)

Tabur, Bölük Komutanlığı ve Gemi Tazminatı

oranında ek hizmet tazminatı ayrıca ödenir.

“Bölük/Batarya assubaylarının sorumlulukları saymakla bitmez. Konuyu “Assubaylar orduda ne iş yapar?” başlığı altında incelemiştir. Kısaca görev tanımı:

BÖLÜK ASTSUBAYI GÖREV VE SORUMLULUKLARI:

 Genel: Bölüğün muharebeye hazırlık seviyesini en üst seviyede tutmak maksadıyla; barış, savaş ve gerginlik hallerinde personel, istihbarat ve İKK, harekât-eğitim, idarî ve lojistik faaliyetlerini bölük komutanı adına takip, kontrol, koordine ve icra etmektir. Geçen günler içerisinde bir bölük assubayı, gönderdiği iletisinde 2 milyona yakın zimmet sorumluluğu olduğunu iletmişti. Subay, valizini, ev eşyasını  alıp tayin olduğu yere giderken, astsubay zimmet devir teslimleriyle uğraşıp durur. Şimdi böylesine icra ve zimmet sorumluluğu olan assubaya teklif edilen tazminat oranı %10.”

(2) Bu Kanunun 44’üncü maddesi gereğince, gemilere atanan personele fiilen görev yapmaları şartıyla, Orgeneral aylığının (ek gösterge dahil) brüt tutarının subaylara % 40 ı,astsubaylar ile sivil memurlara % 26 sı, uzman erbaşlara % 20 si, sözleşmeli erbaş ve erlere % 16 sı oranında her ay ayrıca ek hizmet tazminatı ödenir. Fiilen yapılan görev süresine bu Kanunun .…inci maddesinde belirtilen izin süreleri dahildir. Bu tazminat, hangi kuvvet ve sınıftan olursa olsun, gemilerde

fiilen seyir yapmak suretiyle geçici olarak ya da kontrol, tecrübe, denetleme yapmak veya eğitim yaptırmak amaçları için görevlendirilen subay, astsubay, uzman erbaş, sözleşmeli erbaş ve er ve sivil memurlara da görevli bulundukları her gün için otuzda bir oranında ödenir.

Paragrafı çizelgeye dökünce fark daha belirgin hale geliyor:

Gemilere atanan personele fiilen görev yapmaları şartıyla, Orgeneral aylığının (ek gösterge dahil) brüt tutarının:

“İcra, ifa, görevi olan astsubaya sivil memur ile aynı tazminat uygun görülmüş. İsveç gemisinin batırdığı Dumlupınar Denizaltı’nda şehit olan personele İsveç Kralının, eşit ödenmek kaydıyla verdiği tazminatı, statülere göre dağıtmış olan TSK, halen, denizde çalışan personele, ayrıma devam etmekte.”

(3) Uçuş, Paraşüt, Denizaltı, Dalgıç ve Kurbağa Adam Hizmetleri Tazminat Kanunu hükümlerine göre aylık yıpranma tazminatı alanlar ile 14.7.1964 tarih ve 500 sayılı Kanun ile ek ve değişiklikleri kapsamına girenlere de yurt içi aylıkları esas alınmak kaydıyla aynı tazminat ödenir. Bu Kanunun 9’uncu maddesine göre astsubaylıktan subaylığa geçenlerin hizmet tazminatı, subay naspedilmeden önce emsal oldukları astsubayların yükseldikleri rütbe, kıdem ve kademeler için öngörülen hizmet tazminatından az olamaz.

Kadrosuzluk tazminatı

Madde 65 –

(1) Bu Kanun’un bekleme süreleri sonunda terfi ettirilemeyen general, amiraller ile subaylardan;

a) Bekleme ve görev süresi sonunda emekliye sevk edilen veya bu süreler içerisinde kendi isteği üzerine emekliye ayrılan orgeneral-oramiraller, (926/49/1/f/1)

b) Bekleme süresi sonunda, Kadrosuzluk sebebiyle terfi ettirilemeyerek emekliye sevk edilen general ve amiraller, (926/49/1/f/2)

c) Bu Kanun’un 66’ncı madde birinci fıkra (ç) bendi gereğince aynı rütbede hizmete devam ettirilerek kadrosuzluk nedeniyle, bir üst rütbeye terfi ettirilmeyip emekliye sevk edilen general ve amiraller, (926/49/1/f/3)

ç) 59’uncu madde birinci fıkra (a) bendinin (7)

numaralı alt bendine göre korgeneral-koramiralliğe yükselemeyen ve bekleme süresi sonunda emekliye sevk edilen tümgeneral-tümamiraller, (926/49/1/f/4)

d) Yaş haddinden emekliye ayrılan general- amiral ve albaylar, (926/49/1/f/5)

e) Bu Kanun’un 66’ncı madde birinci fıkra (ç) bendi gereğince aynı rütbede hizmete devam ettirilen general ve amirallerden ve nasıplarından itibaren iki yılını tamamlayan albaylardan kendi isteği üzerine emekliye ayrılanlara (926/Ek mad.5)

Emekliye sevk edildikleri tarihi takip eden aybaşından itibaren, orgeneral aylığının (ek gösterge dâhil); albaylara %70'i, tuğgeneral-tuğamirallere %75'i, tümgeneral-tümamirallere % 80'i, korgeneral-koramirallere % 90'ı, orgeneral-oramirallere % 100'ü oranında kadrosuzluk tazminatı rütbelerinin ve makamının yaş haddinden az olmamak üzere 65 yaşına kadar olan sürede Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından ödenir. Ancak bu suretle verilecek emekli aylığı ve kadrosuzluk tazminatının toplamı, Silahlı Kuvvetlerde görevli aynı rütbedeki bütün emsalinden en az istihkak, tazminat ve

aylık alanın eline geçenden fazla olamaz. (926/49/1/f/Birinci Paragraf)

(2) Sosyal Güvenlik Kurumu üç aylık devreler halinde bu meblağı faturası karşılığında Hazineden tahsil eder. (926/49/1/f/ikinci Paragraf)

(3) Bu tazminatlar vergiye tabi değildir ve yaş haddinden önce ölenlerin varislerine intikal etmez. (926/49/1/f/Üçüncü Paragraf)

Paragrafı çizelgeye dökünce fark daha belirgin hale geliyor:

Aynı rütbede hizmete devam ettirilen general ve amirallerden ve nasıplarından itibaren iki yılını tamamlayan albaylardan kendi isteği üzerine emekliye ayrılanlara; Emekliye sevk edildikleri tarihi takip eden aybaşından itibaren, orgeneral aylığının (ek gösterge dâhil);

65 yaşına kadar olan sürede Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından ödenir.

“Assubaya ise böyle bir tazminat yasa teklifine eklenmemiş.”

Sonuç;

Bir kanun hazırlanıyor ve Assubayların haklarına kavuşmasını engelleyen her kimse, Genelkurmay Bilgilendirme Notu’nda açıklanmış olan iyileştirmelerin genel mantığına müdahalede, iknada başarılı olmuş görünüyor.